Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 25 sierpnia 2020 r. (sygn. akt I SA/Łd 861/19) przekazanie darowizny przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę w formie gotówki nie wyłącza możliwości zwolnienia z podatku od spadków i darowizn.
WSA wskazało też inne podobne orzeczenia w podobnych sprawach, z bliźniaczymi rozstrzygnięciami, które wydane zostały przez Naczelne Sądy Administracyjne:
- wyrok z 11 lipca 2019 r. (sygn. akt II FSK 2620/17)
- wyrok z 18 czerwca 2019 r. (sygn. akt II FSK 2377/17)
- wyrok z 12 kwietnia 2013 r. (sygn. akt II FSK 1628/11)
Powyższe orzeczenia są jednomyślne w kwestii przedmiotowego zwolnienia z podatku od spadków i darowizn tj. podatnik obdarowany wpłacając darowiznę otrzymaną w gotówce na własny rachunek bankowy ma prawo do zwolnienia z podatku od spadków i darowizn.
Wyrok ten wpisuje się w dominującą linię orzeczniczą dotyczącą kwalifikacji przypadków otrzymania przez obdarowanych darowizny w formie gotówki do rąk własnych, którzy następnie sami dokonywali wpłat z tego tytułu na swoje rachunki bankowe. Jak wskazano w wyroku NSA z dnia z dnia 8 grudnia 2010 r., II FSK 1394/09, odmawianie w takim przypadku prawa do zwolnienia z podatku przy darowiźnie dla najbliższej rodziny tylko dlatego, że nie została dokonana za pomocą przelewu bankowego, to przesadny formalizm fiskusa. Podobnie w wyroku NSA z dnia 12 kwietnia 2013 r., II FSK 1628/11 podkreślono, że w przepisie art. 4a ust. 1 u.p.s.d. zwolnienie od podatku nabycia w drodze darowizny środków pieniężnych, od członków rodziny uzależnione zostało tylko od udokumentowania otrzymania tych środków dowodem ich przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo – kredytową lub przekazem pocztowym. Brak przy tym wskazania, że z dowodu wpłaty lub przekazu pocztowego wynikać powinno, że wpłacającym kwotę darowizny powinien być darczyńca. Rezultaty wykładni celowościowej wspomnianego przepisu nie prowadzą do wniosku, aby warunkiem skorzystania ze zwolnienia od opodatkowania była osobista wpłata kwoty darowizny przez darczyńcę na rachunek bankowy obdarowanego. Przeciwnie – w przepisie nie ma wymogu, żeby wpłacającym kwotę darowizny był darczyńca.
Reasumując – przedstawione wyżej poglądy dowodzą, że użyty w przepisie art. 4a ust. 1 pkt 2 u.p.s.d. zwrot „udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy” należy rozumieć jako obowiązek wykazania, że doszło do transferu środków pieniężnych z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego (wykonania darowizny), przy czym drugorzędne znaczenie ma sposób dokonania tego transferu. Nie musi to być transfer bezgotówkowy (z rachunku bankowego darczyńcy na rachunek bankowy obdarowanego). W razie otrzymania środków pieniężnych przez obdarowanego w gotówce, dla zastosowania zwolnienia, o którym mowa, wystarczające jest wpłacenie otrzymanych w tej formie środków przez obdarowanego na własny rachunek bankowy, jak wynika z sentencji opisywanej na wstępie sprawy.
