Sankcja za spóźnione zgłoszenie darowizny – nie w każdym przypadku.

Księgowość

Zgodnie z wyrokami NSA z 15 września 2021 r. sygn. akt III FSK 256/21, III FSK 257/21, fiskus może żądać 20 % sankcyjnej daniny od spadków i darowizn tylko, gdy na nieopodatkowaną darowiznę powoła się sam obdarowany.

W przywołanej sprawie, podatnik został współwłaścicielem nieruchomości. Fakt ten wzbudził „zainteresowanie” urzędu skarbowego, a dokładniej źródła finansowania tej inwestycji. Zostało wszczęte postępowanie zmierzające do ujawnienia podstawy opodatkowania z tytułu przychodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach co mogło prowadzić do opodatkowania takich przychodów wg 75-proc. stawki PIT. Podczas tego postępowania, rodzice podatnika złożyli oświadczenia o fakcie obdarowania syna kwotami w wysokości 155.000,- zł każde. Po upływie ok. 2 tygodni podatnik potwierdził fakt obdarowania. Urząd skarbowy w toku prowadzonych czynności stwierdził jednak, że to sam podatnik powołał się na otrzymanie darowizny, która nie została zgłoszona do opodatkowania. W związku z tym fiskus postanowił zastosować art. 15 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, który sankcjonuje 20 % (procentowym) podatkiem niezgłoszoną do opodatkowania darowiznę, o ile powołał się na nią w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub kontroli celno – skarbowej sam podatnik.

Zainteresowany odwołał się od decyzji tłumacząc, iż fakt obdarowania zgłosił do urzędu skarbowego jego ojciec, który nie był jego pełnomocnikiem. Nie był to zatem sam podatnik, albowiem podatnik potwierdził tylko otrzymanie darowizny. Dyrektor izby administracji skarbowej podtrzymał jednak decyzję organu I instancji uznają, iż podatnik musiał wiedzieć o wizycie ojca w urzędzie skarbowym. Co więcej w ocenie organu odwoławczego, syn i ojciec mogli być w zmowie po to, by syn mógł uniknąć 75-proc.stawki PIT od przychodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach.

O tym, że przypuszczenia to za mało orzekły sądy. Wyrokami z 21 czerwca 2019 r. (sygn. akt I SA/Łd 342-343/18) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi powołał się na orzeczenie NSA z 21 sierpnia 2014 r. (sygn. akt II FSK 2210/12), zgodnie z którym warunkiem zastosowania 20% podatku od spadków i darowizn jest to aby podatnik sam (a nie ktokolwiek inny) powołał się na nabycie darowizny niezgłoszonej wcześniej do opodatkowania.

Także w wyroku z dnia 11 kwietnia 2018 r. (sygn. akt II FSK 760/16) NSA orzekł, iż urząd skarbowy nie może żądać 20% podatku od spadków i darowizn, gdy podatnik powołuje się na nabycie nieopodatkowanej darowizny w sprawie, która dotyczy innej osoby (np. jako świadek).

W uzasadnieniu WSA w Łodzi zauważył, iż art. 15 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn

jest przepisem szczególnym i jako taki nie może być interpretowany rozszerzająco. Sąd nie wykluczył, iż podatnik mógł działać w porozumieniu z własnym ojcem ale nie zostało to udowodnione. Tak samo brak jest dowodów na okoliczność by ojciec działał w charakterze pełnomocnika swego syna.

Także NSA potwierdził wykładnię cytowanego wyżej wyroku WSA w Łodzi. Dodatkowo przywołał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 19 czerwca 2012 r. (sygn. akt P 41/10), w którym TK orzekł o zgodności z konstytucją art. 7 ust. 5 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, który to przepis ma podobne brzmienie do art. 15 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Z tego orzeczenia także wynika, iż to sam podatnik, a nie inny podmiot niedziałający jako jego pełnomocnik, musi powołać się przed organem podatkowym na nieopodatkowane nabycie majątku.

Ostatnie posty

Masz pytania?

Skontaktuj sięz nami!